SWOŁOWO

Warto zobaczyć:

Pobierz Informator: PDFInformator Swołowa. Stolica Krainy w Kratę.pdf (512,63KB)

Stolica Krainy w Kratę

Swołowo (gm. Słupsk, pow. Słupsk, woj pomorskie) jest jedną z najlepiej zachowanych w Polsce wsi o układzie owalnicowym. Taki układ zakłada, że zabudowania ulokowane są po zewnętrznej stronie centralnie położonego placu zwanego nawsiem. Tego typu wsie powstawały od średniowiecza.

Swołowo należy do najstarszych wsi w regionie słupskim. Pierwsze pisemne wzmianki o miejscowości pochodzą z 1230 roku, kiedy to sławieński książę nadał ją zakonowi Joannitów sprowadzonemu do Starego Sławna. Nadanie wsi Zelov lub Zwolov potwierdził w 1240 roku gdański książę Świętopełk II. W dalszym okresie Swołowo było własnością rodów szlachty pomorskiej m.in von Below. Następnie wieś weszła do terytorium Brandenburgii, potem Królestwa Prus. Do czasów uwłaszczenia, czyli do początku XIX wieku, miała charakter czynszowy. Mieszkało w niej wtedy kilkunastu wolnych chłopów, płacących podatki do Domeny Słupskiej oraz wolny sołtys, który był zwolniony z podatków, odpowiadający za prawno-gospodarczy porządek w miejscowości. Od początku XIX wieku w wyniku reform uwłaszczeniowych w państwie Pruskim chłopi uzyskali ziemię na własność. W tym okresie wykształciły się czworoboczne zagrody składające się z budynków gospodarczych i mieszkalnych, zamknięte budynkiem bramnym od strony drogi.

We wsi, jak w całym regionie, budowano w sposób charakterystyczny. Budynki mają konstrukcję szkieletową, wykorzystującą drewno, glinę i słomę. Drewniana konstrukcja malowana jest na czarno, a wypełnienia gliniane są bielone. Tworzy to wzór czarno-białej kraty. Na Pomorzu Środkowym architektura szkieletowa jest powszechna na obszarze rozciągającym się wzdłuż linii brzegowej Bałtyku. Stąd obszar ten został wykreowany jako markowy produkt turystyczny pod nazwą „Kraina w Kratę”.

Wieś Swołowo, posiadająca najpiękniejszy zespół takiej architektury regionalnej, uznano stolicą Krainy w Kratę.

Wybitnym walorem wsi jest władające kilkunastoma obiektami Muzeum, prezentujące historię Swołowa. Unikatowy charakter instytucji przejawia się w tym, że znajduje się w żywej wsi. Zabytkowe zagrody zaadaptowano na wystawy i prezentacje historii regionu. Wśród kilkunastu interaktywnych ekspozycji muzealnych można zobaczyć dawne rzemiosła m.in.: ciesielstwo, stolarstwo, tkactwo, kowalstwo. Życie bogatego pomorskiego chłopa z początku XX wieku prezentuje w pełni zachowana Zagroda Albrechta.

W Zagrodzie Inicjatyw Twórczych swoją działalność prowadzi Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna Gminy Słupsk. Miejsce to przygotowane jest na potrzeby działalności lokalnych artystów i rzemieślników. To przestrzeń kultury stworzona do realizacji działań i projektów artystycznych na płaszczyźnie lokalnej i międzynarodowej.

Muzeum w Swołowie oraz Gmina Słupsk rokrocznie organizują wspólnie imprezy i wydarzenia plenerowe m.in. Niedzielę Palmową, Babie Lato - Święto Miodu i Nalewek, Dożynki, Na Świętego Marcina Najlepsza Pomorska Gęsina, Święto Ziół na Matki Boskiej Zielnej.

Zwiedzający mogą we wsi zasmakować miejscowych produktów: gęsiny w Gospodzie oraz wiejskich serów w serowarni „Statkiewiczówka”.

WYDARZENIA CYKLICZNE:

EtnoBaltica – Festiwal Kultury Ludowej (lipiec-sierpień)

EtnoBaltica to dwudniowy przegląd twórczości ludowej, odbywający się w Swołowie. Jest to przestrzeń prezentacji dorobku lokalnych artystów, skupiająca miłośników polskiej kultury ludowej. EtnoBaltica to multidyscyplinarne wydarzenie, pełne różnych form sztuki, tętniące energią lokalnego folkloru. Wydarzenie odbywa się w Swołowie stolicy Krainy w Kratę – niezwykle urokliwego obszaru na Pomorzu Środkowym rozciągniętym w pasie środkowego wybrzeża Bałtyku.

Zielna, Zielna – święto ziół (sierpień)

15 sierpnia to w kalendarzu ludowym święto Matki Boskiej Zielnej. Z tej okazji zapraszamy na całodniowy festyn ziołowy. W programie imprezy: Msza Święta ze święceniem ziół, bukietów i wianków, a także jarmark ziołowy. Na straganach będzie można kupić świeże zioła, pachnące kwiaty, miody, warzywa i owoce prosto od rolników oraz działkowców.

Plener Kowalski (sierpień)

Wydarzenie organizowane wspólnie ze Stowarzyszeniem Forum Kowalskim na terenie Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie. Miłośnicy kowalstwa będą mogli zobaczyć pracę kilkudziesięciu kowali, którzy przyjadą do Swołowa z całej Polski. Muzealna kuźnia stanie się wtedy najgorętszym miejscem na Pomorzu. Oprócz pokazu pracy kowali, będzie można zobaczyć przywiezione przez nich wyroby kowalstwa artystycznego. Wydarzeniu towarzyszyć będą stoiska rękodzielników.

Gminne Święto Polonów (wrzesień)

Gminne Święto Plonów to święto dziękczynienia za plony, radość z owoców ziemi, pracy rąk ludzkich oraz szacunek dla tradycji i chleba. Tradycyjnie święto plonów jest świętem mieszkańców Gminy Słupsk, ale przede wszystkim, okazją do wyrażenia wdzięczności dla ciężkiej pracy rolników, którzy pod koniec sierpnia kończyć będą tegoroczne zbiory.

Babie Lato – Święto miodu i konkurs pomorskich nalewek (wrzesień)

Najsłynniejszym punktem wydarzenia jest otwarty Konkurs na najlepszą pomorską nalewkę. Podczas Święta odbywa się sprzedaż produktów pszczelich z pasiek z regionu słupskiego, piknik kulinarny z produktami lokalnych producentów, zabawy dla dzieci i wiele atrakcji związanych z pszczelarstwem. Wydarzeniu towarzyszy muzyka ludowa i tańce pod gołym niebem.

„Na św. Marcina najlepsza pomorska gęsina” (listopad)

Impreza organizowana od 2008 r. Odbywa się corocznie w okolicach 11 listopada. Jest to jedna z największych imprez plenerowych odbywających się jesienią na Pomorzu. W ogromnym namiocie halowym kilkudziesięciu wystawców z Pomorza i pozostałej części kraju przygotowuje dania z gęsiny. Imprezie towarzyszą koncerty, prezentacje kulinarne, warsztaty edukacyjne, gry i konkursy.

ZAPRASZA:

Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie,

Gmina Słupsk - Zagroda Inicjatyw Twórczych

Godziny otwarcia: sezon letni: poniedziałek - wstęp wolny,

wtorek - niedziela: 10:00 - 18:00 [1]

sezon jesienno - zimowy: wtorek - niedziela: 10:00 - 16:00 [1]

[1] Aktualne godziny otwarcia na: www.swolowo.pl

INFORMATOR DO POBRANIA:

Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie

Swołowo 8, 76-206 Słupsk. tel. 59 811 94 10

https://swolowo.pl/

BAZA NOCLEGOWA i GASTRONOMICZNA: